Inmiddels zijn de eerste vaccins tegen COVID-19 op de markt gekomen. Vaccinaties zijn bedoeld om mensen te beschermen tegen ernstige infecties. Door mensen aan een stukje van een ziekteverwekker zoals een virus of bacterie bloot te stellen (‘via het vaccin’), wordt het risico op het ontwikkelen van ernstige vormen van de ziekte kleiner.
Met een vaccin leer je je afweersysteem om de gevaarlijke ziekteverwekker te herkennen. Zo kan je lichaam sneller reageren als je daadwerkelijk met de ziekteverwekker in contact komt, en is de kans groter dat je afweersysteem de ziekteverwekker onschadelijk maakt.
Het vaccin moet dus een milde vorm van de ziekteverwekker bevatten, zodat ons afweersysteem er weerstand tegen kan opbouwen. In de werkzame delen van het vaccin zitten dan ook dode of verzwakte bacteriën of virussen, of kleine deeltjes van de bacteriën of virussen.
Kortom: een vaccin bestaat dus uit (delen van) een ‘levende’ (verzwakte) ziekteverwekker of uit een niet-levende (ook wel geïnactiveerde vaccins genoemd). In het geval van de vaccinaties tegen COVID-19 gaat het alleen om de niet-levende vaccins; er wordt dus geen levend coronavirus gebruikt in de vaccins.
De eerste twee vaccins tegen COVID-19 die goedgekeurd zijn in Nederland (BioNTech/Pfizer en Moderna) zijn zogeheten mRNA-vaccins: deze bevatten geen virus maar alleen een heel klein stukje van de genetische code van het virus. In je lichaam maakt deze code dan de spike-eiwitten van het coronavirus aan zodat je afweersysteem hier mee in contact kan komen en deze in het afweergeheugen kan prenten. Wanneer je dan een keer echt besmet zou raken met het coronavirus dan is de kans groot na vaccinatie (90%) dat je afweersysteem het coronavirus direct herkent en onschadelijk maakt nog voordat je er ziek van kan worden.
Omdat mensen met MS, en zeker mensen die ziekteremmende MS-medicatie (DMTs) gebruiken, een groter risico lopen op het krijgen van infecties, wordt hen aangeraden zich te laten vaccineren tegen COVID-19. Het is wel verstandig om eerst, voordat je de vaccinatie krijgt, advies te vragen van je MS-team. Sommige medicijnen kunnen namelijk ervoor zorgen dat het vaccin wat minder goed werkt, en dus minder beschermt tegen COVID-19. Je MS-team kan kijken of dit bij jou het geval is, en kan je adviezen geven over de beste timing voor je vaccinatie. Hoe dan ook: het advies van de Nederlandse Vereniging voor Neurologie is dat alle mensen met MS zich zouden moeten laten vaccineren tegen COVID-19. Óók de mensen met ziekteremmende medicijnen.4 En dat is goed nieuws, want dat betekent dat ook mensen met MS zich kunnen beschermen tegen deze ziekte, en kunnen bijdragen aan het intomen van de pandemie.